Największa migracja Afryki? Nietoperze w Kasanka!

Zambia, PN Kasanka

Patrzyłam i nie wierzyłam oczom. Nade mną, bezszelestnie sunęły tysiące ciemnych sylwetek. Nietoperze wyleciały na kolację!

"Zwierzęta Afryki. Przewodnik na safari" kliknij i kup z autografem.

„Zwierzęta Afryki. Przewodnik na safari” kliknij i kup z autografem.

Zjawy płowe ruszają na owoce!

Zjawy płowe ruszają na owoce!

Park Narodowy Kasanka w Zambii znany jest głównie z sitatung, antylop żyjących na bagnach, które strasznie ciężko jest zobaczyć. Tu pasły się dosłownie obok naszego obozu! Ale prawdziwą sławę park zdobył całkiem niedawno, dzięki odkryciu migracji nietoperzy uważanej za największą migrację ssaków w Afryce! Jak naukowcy mogli to przeoczyć?!

Nietoperze w locie.

Nietoperze w locie.

Platforma BBC czyli pierwsza obserwacja

Czuliśmy rozczarowanie. Oto jesteśmy na najwyższej wieży obserwacyjnej BBC Hide zbudowanej przez ekipę filmową do dokumentacji migracji zjaw płowych (po angielsku: straw-coloured fruit bat), a wokół nie dzieje się nic. Słońce powoli chowa się za drzewami, a w lesie u naszych stóp – cisza.

Platforma BBC - dzięki, że ją zbudowaliście!

Platforma BBC – dzięki, że ją zbudowaliście!

– Zobaczcie, tam na drzewie czeka wojownik zbrojny, jak nietoperze wylecą, będzie mieć ucztę. To dlatego nad lasem pojawiają się tylko pojedyncze osobniki, by sprawdzić czy wokół jest bezpiecznie.

Widok na las z góry. Ale gdzie są nietoperze?!

Widok na las z góry. Ale gdzie są nietoperze?!

Słońce powoli zachodzi...

Słońce powoli zachodzi…

To prawda: co jakiś czas widzimy samotnego nietoperza. Zatacza kółko i wraca do lasu. Tymczasem niebo zaciąga się szarością zmierzchu i nagle… z lasu wylewa się ciemna drgająca masa. Wygląda to niesamowicie! Nietoperze lecą najeść się owocami, to one skusiły je do tej migracji. Gdy wrócimy do obozu, leżąc w hamaku aż do świtu słyszę popiskiwania i prawie bezgłośny szum skrzydeł.

Ruszyły na żer!

Ruszyły na żer!

Przegapiona migracja

Następnego wieczoru udajemy się na polanę, położoną na trasie przelotu nietoperzy. I znowu dopiero po zachodzie słońca zaczyna się niezwykły spektakl natury. Najpierw  widzimy kilka, potem kilkadziesiąt, kilkaset, aż wreszcie niebo pełne jest czarnych sylwetek. Tym razem możemy te zwierzaki oglądać od spodu: wyglądają niczym małe ludziki z ogromnymi skrzydłami.
– Niewiarygodne. – mówi nasz przewodnik Billy. – Gdzie one wszystkie się mieszczą?

Komórką też można je sfotografować!

Komórką też można je sfotografować!

Odpowiedzi szukam w biurze organizacji badającej nietoperze. O tej porze roku mają pełne ręce roboty, ale przemiły młodzieniec znajduje chwilę by ze mną porozmawiać.
– To niesamowite, bo nietoperze przylatywały tu pewnie od zawsze, ale naukowcy tę migrację odkryli dopiero w latach 80.! Czy wiesz, że one przez te trzy miesiące zjadają jakieś 330 ton owoców? Tak naprawdę skarbem Kasanki są leśne owoce i jagody, które im tak smakują oraz las gdzie mogą za dnia odpoczywać.

Rejestracja auta w parku :)

Rejestracja auta w parku 🙂

Przy czym ten las… To jest naprawdę niewielki teren: jakieś maksimum półtora kilometra na trzysta metrów. I te wszystkie miliony nietoperzy muszą się tu pomieścić. Ścisk jest niewiarygodny!
– To ile tych nietoperzy tu przylatuje? – pytam, bo w opracowaniach znajduję bardzo różne dane.
– Szczerze? Nie mamy pojęcia. Mówi się że jest ich 10 milionów, ale tego nie da się policzyć. Równie dobrze może być ich kilka milionów więcej… Przylatują do Kasanki w połowie października i zostają do połowy grudnia.

No bo jak to policzyć?!

No bo jak to policzyć?!

Przez całą noc słychać było ich popiskiwania. Ale choć spałam w hamaku z moskitierą (więc mogłabym je dostrzec, gdyby nade mną leciały), było zbyt ciemno na obserwację. Po wschodzie słońca rzecz jasna nie było już żadnego…

Hamak "Jungle set" firmy Bushmen to moje ulubione łóżko!

Hamak „Jungle set” firmy Bushmen to moje ulubione łóżko!

Hamak z moskitierą wygląda tak!

Hamak z moskitierą wygląda tak!

Ile nietoperzy mieści się na drzewie?

Następnego dnia przed świtem jedziemy na kolejną platformę. Widzimy dziesiątki tysięcy sylwetek na tle różowiejącego nieba. Dolatują do drzew, przez chwilę kołują, szukając kawałka wolnej gałęzi, na której prześpią się do rana po czym jeden po drugim opadają w głąb lasu.

Powrót nietoperzy na nocleg...

Powrót nietoperzy na nocleg…

Kołowanie przed lądowaniem.

Kołowanie przed lądowaniem.

Na szczycie jednego z drzew czekają ptaki drapieżne, nieopodal przysiadły sępy. Śniadanie podano do stołu. Wystarczy zanurkować w drgającą masę i po chwili w szponach jest kolejne danie, a co pozostanie, zjedzą sępy.

Sęp się rozgląda...

Sęp się rozgląda…

Sęp (po lewej) leci na śniadanie. Po prawej waruga.

Sęp (po lewej) leci na śniadanie. Po prawej waruga.

Gdy czerwona kula słońca wzniosła się nad horyzont, praktycznie wszystkie zwierzaki miały już schronienie.
– Poczekajmy chwilę. – mówi przewodnik. – Jeden nietoperz waży jakieś 300 gram, tyle co średnie mango. Ale tysiące nietoperzy to dla drzew ogromne obciążenie. Często łamie się gałąź i wtedy muszą chwilę polatać nim znajdą inne schronienie.

Jakby na potwierdzenie jego słów nagle w niebo unosi się tłum stworzeń. Kołują przez chwilę na tle słońca nim znów uda im się znaleźć kawałek miejsca do odpoczynku. To jeden z tych widoków, który zapamiętuje się na zawsze…

Ci pechowcy muszą znaleźć nową gałąź na noc.

Ci pechowcy muszą znaleźć nową gałąź na noc.

Droga do platformy. Na szczęście w parku dawali kalosze!

Droga do platformy. Na szczęście w parku dawali kalosze!

Puku czyli koby lirorogie. Najczęściej widywana antylopa w Kasance.

Puku czyli koby lirorogie. Najczęściej widywana antylopa w Kasance.

Poranne mgły opadają, a wtedy...

Poranne mgły opadają, a wtedy…

Na polanie obok obozu widać pasące się sitatungi!

Na polanie obok obozu widać pasące się sitatungi!

Pozdrowienia z Kasanki!

Pozdrowienia z Kasanki!

Zjawa płowa: ciekawostki

  • Nauka badająca życie i zwyczaje nietoperzy to chiropterologia. Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy nietoperzy chiroptera co znaczy rękoskrzydłe.
  • Ponad 60% gatunków ssaków na Ziemi to gryzonie i nietoperze! W Afryce jest ponad 100 gatunków nietoperzy.
  • Zjawa płowa (Eidolon helvum) przylatująca do PN Kasanka występuje w Ugandzie, na południu Kenii, Zambii, Zimbabwe, RPA oraz w Afryce Środkowej.
  • Spora kolonia zjaw płowych jest w Uhuru Park w Mombasie (Kenia).
  • Masa ciała tych nietoperzy wynosi 230–340 g, długość całkowita ciała 14–23 cm, rozpiętość skrzydeł wynosi około 76 cm. Samce są większe od samic.
  • Zjawy płowe żyją w dużych koloniach liczących nawet 100 000 osobników, na grupach wysokich drzew. Nocą dzielą się na mniejsze grupy, przemieszczające się wspólnie na żerowiska.
  • W ich diecie są kwiaty, liście, kora, nektar i owoce.
  • Migrację ogląda się ze specjalnych platform nad drzewami lub polan. Obowiązuje absolutny zakaz wstępu do lasu Musola, gdzie nietoperze odpoczywają.
  • Oczywiście nietoperze nigdy nie wplątują się we włosy, bo są mistrzami echolokacji 😀

I jeszcze na koniec: nietoperze to wspaniałe zwierzęta! Jeden nietoperz potrafi zjeść w ciągu nocy nawet 3 tysiące komarów! Zaś owocożernie nietoperze są jednymi z ważniejszych roznosicieli nasion (także zagrożonych gatunków drzew).

Pagonowiec baobabowy czyli Wahlberg's epauletted fruit bat

Pagonowiec baobabowy czyli Wahlberg’s epauletted fruit bat (PN North Luangwa).

Zajrzyj do wpisu z Zambii o telenoweli z hipopotamem! Co warto zabrać na safari do auta przeczytasz TUTAJ  porady jak zachować się na safari TUTAJ.

Kliknij i kup od autorki!

Kliknij i kup od autorki!


(c) Anna Olej-Kobus | AfrykAnka.pl

Podoba Ci się ten wpis?
Będzie mi miło jeżeli postawisz mi kawę. Serdecznie dziękuję!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

Może Cię zainteresuje...

Zostaw komentarz