Przygotowując się do podróży do Afryki Zachodniej, natrafiłam w sieci na zaskakujący obrazek. Nasza Czarna Madonna czyli Matka Boska Częstochowska wyglądała na nim zaskakująco egzotycznie! To obraz namalowany przez Magdalenę Walulik (jej piękne obrazy – w tym inspirowane voodoo – znajdziesz TUTAJ).
Odwiedzając misyjne muzea przyzwyczaiłam się już, że różne kultury adaptowały chrześcijańskie wierzenia, dodając im miejscowego kolorytu.
Spis treści:
I tak w Japonii Matka Boska wygląda jak tamtejsza dama, w Etiopii ubrana jest w białą szammę, zaś w Ameryce Południowej ma tamtejszą tradycyjną chustę. Jednak w tym przypadku nastąpiło przejęcie obrazu i podłożenie pod niego zupełnie nowej postaci.
Katoliccy święci i bóstwa voodoo
By to zrozumieć, trzeba cofnąć się w czasie. Od XV w. z Afryki wywożono jej mieszkańców do pracy na innych kontynentach. Jednym z powtarzanych rytuałów, były „studnie zapomnienia” lub „drzewa zapomnienia”. Okrążenie ich i rytualna kąpiel miały sprawić, że Afrykanie zapomną o swej przeszłości i zaczną nowe życie.
Jednak nie zapomnieli. Wraz z nimi za ocean trafiły ich wierzenia i kultura. Tyle tylko, że właściciele niewolników absolutnie zakazywali im praktykowania dawnej religii, natomiast masowo chrzcili ich, zgodnie ze swoją wiarą. Nic dziwnego, że wkrótce przybysze z Afryki podmienili wizerunki czczone postaci.
Domowy ołtarz na Kubie ze św. Łazarzem – Babalu Aye.
Lud Joruba zabrał ze sobą wiarę w orisza, stąd na Kubie do dziś znajdziemy boga Babalu Aye – utożsamiane ze św. Łazarzem, Oguna – boga wojny i pracy reprezentowanego przez św. Piotra czy też boginię obfitości Oshun – reprezentowaną przez Maryję.
Czarna Madonna – z ziemi polskiej na Haiti
Tymczasem na Haiti wraz z Afrykanami dotarła wiara w voodoo. W tutejszym panteonie jest wiele bóstw, a jednym z nich jest Erzulie Dantor (Èrzulie Dantòr): pani piękna i luksusu, miłości i kobiecości. Bogini niezależna, broniąca kobiet i dzieci, obdarowująca swych wyznawców duchową wiedzą. Jej wizerunek do złudzenia przypomina naszą Matkę Boską Częstochowską (ma nawet charakterystyczne dwie blizny!). Jak to możliwe?
Czêstochowa/Jasna Góra – Matka Boska Czêstochowska
Na początku XIX w. na Haiti wysłani zostali polscy legioniści. Napoleon wykorzystał ich oddanie i waleczność, by stłumili tamtejsze bunty niewolników. Co nasi żołnierze – jak łatwo się domyślić – czynili niechętnie, nie po to bowiem walczyli przy boku Bonapartego, by odbierać wolność innym ludziom.
Miejscowi dość szybko zauważyli cześć, jaką Polacy oddawali świętym obrazkom. Zwłaszcza jeden z nich musiał zrobić na Afrykanach ogromne wrażenie. Czarna Madonna (wyglądająca jak ciemnoskóra królowa do której pewnie modlili się żołnierze przed walką) musiała być potężną boginią! Nie minęło wiele czasu, a kapłani voodoo uznali Matkę Boską za… wcielenie bogini Erzulii Dantor!
Czasem Erzulia ma na kolanach dziewczynkę…
Dary dla Erzulii
W artykule o Erzulie Dantor znalazłam ciekawy opis:
Amon Fremon (kapłan voodoo z Haiti) tak opisywał jedno z wydarzeń, które doświadczył podczas pobytu w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej: „Zobaczyłem Erzulizę Dantor, boginię, którą polscy legioniści przywieźli na Haiti. Erzulizę Dantor, której składamy w ofierze rum i mocne papierosy. Czarną Panią z ranami na policzku. Polacy nazywali ja swoją królową i jej imienia wzywali”.
Czyż nie jest to niezwykłe spojrzenie na najsłynniejszy z wizerunków Madonny– z zupełnie innej strony?
Doskonały film „Sztuka znikania”, będący artystyczną wizją pokazującą Amona Fremona i jego pobyt w Polsce zobaczysz na stronie NINATEKA (warto!)
Więcej o voodoo na Karaibach przeczytaj na stronie karaibyoczamibadacza.pl
Przeczytaj jak wygląda targ fetyszy voodoo w Togo.
(c) AfrykAnka.pl
Podoba Ci się ten wpis?
Będzie mi miło jeżeli postawisz mi kawę. Serdecznie dziękuję!
